Allereerst is het belangrijk te weten wat de functie van de executiewaarde is voordat hier verder en dieper op ingegaan wordt. Wanneer u weet waarom de executiewaarde bestaat is het makkelijker begrip op te brengen voor de redenatie achter deze 'fictieve' en vooraf bepaalde waarde.
Dat de executiewaarde fictief is, hoeft op zich geen probleem te zijn. De executiewaarde is namelijk op twee momenten in het hypotheekproces belangrijk. Het eerste moment is wanneer de hypotheek moet worden afgesloten. Het tweede moment waarop de executiewaarde belangrijk kan zijn is het moment dat de woning als onderpand voor de hypothecaire geldlening op de veiling gedwongen verkocht gaat worden.
Met name deze tweede angstaanjagende gedachte is voor de geldverstrekker op voorhand belangrijk. Er is echter niet met zekerheid te zeggen of de woning ook daadwerkelijk de vooraf bepaalde waarde zal opbrengen. En dat maakt de hele situatie complex.
De executieveiling wordt veelvuldig bezocht door handelaren in vastgoed. Deze weten dat de prijs voor de aan te kopen extreem laag moet zijn, willen zij in de huidige huizenmarkt financieel voordeel uit de verhuur of verkoop van de woning halen. Dit maakt de prijs van een woning op de executieveiling vaak teleurstellend laag.
Toch blijven geldverstrekkers vasthouden aan een fictieve waarde van de woning die de 'executiewaarde' genoemd wordt. Deze waarde moet worden vastgesteld door een taxateur die is ingeschreven als Register Makelaar Taxateur, ook wel RMT. Deze RMT zal aan de hand van strenge voorwaarden een waardebepaling van de woning maken. Deze waardebepaling geldt voor de geldverstrekker als leidraad bij het bepalen van de maximale hypotheekverstrekking op basis van het onderpand.