Voor alles moet de eerste keer zijn. Zo is het ook met hypotheken. Speciaal voor consumenten die zich voor het eerst op het pad van woningaankoop begeven bestaat de startershypotheek. De startershypotheek is gericht op consumenten die nog relatief lange tijd te gaan hebben totdat de hypotheek kan en mag worden afgelost. Alle onderdelen binnen de hypotheek zijn gebaseerd op dit principe waarbij zowel hypotheekrente aftrek als aflossing en kapitaalopbouw een centrale positie innemen.
De startershypotheek is een duidelijk en overzichtelijk product dat door verschillende geldverstrekkers wordt aangeboden. Bij de startershypotheek is het uitgangspunt dat de consument over een periode van 30 jaar gebruik gaat maken van hypotheekverstrekking. Dat wil zeggen dat zowel verzekeringen als de inhoud van de hypotheek zelf bestendig in tijd moet zijn.
Starters krijgen vaak te maken met veel nieuwe dingen. De eisen zijn veelzijdig. De informatie is diepgaand. En de keuze die men moet maken gaan ver. Het zorgt ervoor dat alles duidelijk en overzichtelijk moet zijn. Bij de startershypotheek is dit het geval. De startershypotheek bestaat daarom uit drie onderdelen.
Ten eerste is er de hypothecaire geldlening. Deze vormt basis van de hypotheek. De hypothecaire geldlening is gekoppeld aan een rentevast periode die de consument zelf mag kiezen. Over het algemeen geldt dat hoe langer de looptijd van de lening, hoe hoger de rente. Zeker consumenten die aan het begin van hun carrière op de arbeidsmarkt staan, doen er goed aan een relatief lage hypotheekrente in de beginjaren te kiezen zodat in ieder geval voordeel kan worden behaald wanneer de carrièresprongen met bijbehorende salarisstijging gemaakt wordt.
Het tweede onderdeel van de startershypotheek heeft betrekking op de overlijdensrisico verzekering. Deze verzekering wordt over het algemeen risicoverzekering genoemd. Deze verzekering dekt het risico dat de geldverstrekker loopt bij overlijden van de consument. Om te voorkomen dat de erfgenamen van de consument de schuld op zich moeten nemen, wordt deze verzekering afgesloten. Bij risicoverzekeringen geldt dat over het algemeen dat gezonde jongeren een lage maandelijkse premie betalen. Het kan daarom interessant zijn zo jong mogelijk een relatief hoge risicoverzekering af te sluiten. Het nadeel van een risicoverzekering is dat wanneer het verzekerd voorval zich binnen de verzekerde periode niet voordoet, dan is de betaling 'voor niets' geweest.
Deel drie van de startershypotheek heeft betrekking op de afbetaling of terugbetaling van de geldlening. En dat is wat voor vele starters volledig nieuw is. Want normaal zou je zeggen dat het interessant is een lening zo snel mogelijk terug te betalen. Bij de hypothecaire geldlening ligt dit gek genoeg iets anders.
In Nederland wordt al jarenlang het eigen woning bezit gestimuleerd. Het zorgt ervoor dat de overheid meer lucht krijgt en minder mensen zal moeten redden met uitkeringen, verzekeringen en andere dekkingen. Eigen woning bezit maakt immers zelfstandige en verantwoordelijke mensen. Om dit te simuleren is de rente die de consument betaald voor de hypothecaire geldlening (die gebruikt is voor de aankoop, de verbetering of de verbouwing van de eigen woning) aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Dit noemt men de hypotheekrente aftrek.
Door de bovenstaande hypotheekrente aftrek ontstaat een aanzienlijk verschil tussen bruto betaalde rente en netto betaalde rente. Door dit verschil wordt het mogelijk om zelfs op een spaarrekening meer rente te verdienen dan dat de rente 'kost' die men moet betalen.
Hiermee ontstaan producten en productvarianten die zich richten op kapitaalopbouw naast de geldlening. Op een spaarrekening met een looptijd van 30 jaar, waar maandelijkse wordt ingelegd kan immers samengestelde rente worden ontvangen. Dit wil zeggen dat de rente die wordt ontvangen in het eerste jaar wordt opgeteld bij het renteontvangend vermogen voor jaar 2. In de eerste jaren zal dit rendement nog niet zo opmerkelijk zijn, echter na 15 jaar is deze samengestelde rente aanzienlijk. En na 30 jaar kan de samengestelde rente zelfs een substantieel deel van de aflossing van de lening betekenen.