Een tweede hypotheek kan betrekking hebben op de hypotheek voor een tweede huis of recreatiewoning maar ook op de hypotheek die op hetzelfde onderpand wordt bijgesloten bijvoorbeeld wanneer sprake is van een verbouwing. In geval de tweede hypotheek gebruikt wordt voor de eigen woning geldt een rentetarief voor de hypotheek dat gebaseerd is op eigen woningen. Wanneer het berekenen van de tweede hypotheek plaatsheeft op basis van de aankoop van een tweede woning, recreatiewoning of een beleggingspand dan wordt een andere berekeningsmethodiek van de rente gehanteerd. Het berekenen van een tweede hypotheek kan dus alleen op basis van de achtergrond van de financiering.
Wanneer de achtergrond van de financiering bekend is kan overgegaan worden tot het berekenen van de tweede hypotheek. Recreatiewoningen en beleggingspanden worden vaak tegen maximaal 100% van de executiewaarde gefinancierd. Wanneer meer dan deze executiewaarde nodig is voor de aankoop van de recreatiewoning of het beleggingspand dan moet dit vanuit eigen middelen worden aangevuld. In sommige gevallen kan de eerste hypotheek op de eerste eigen woning hiervoor worden aangesproken. De rente op een hypotheek die niet dient ter verbetering van de eerste eigen woning of de aankoop van de eerste eigen woning die continue bewoning tot doel heeft is niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.
De tweede hypotheek die wordt afgesloten ter verbetering van de eigen woning kan worden gesloten wanneer het volledig oversluiten van een hypotheek niet rendabel is. Dit kan plaatsvinden wanneer de rentevast periode van de huidige hypotheek nog niet ten einde is en de te betalen rente op het moment dat een extra lening nodig is hoger is dan de rente die de klant op datzelfde moment betaald. Het volledig oversluiten van de hypotheek kan in dit geval duurder worden dan het bijsluiten van een tweede hypotheek. Het berekenen van de tweede hypotheek en het vergelijken van de voorstellen kan gedaan worden door een erkend hypotheekadviseur.