De hoogte van de hypotheek die iemand kan krijgen is gebaseerd op het salaris en de waarde van een aan te kopen woning. Deze combinatie laat zien hoeveel hypotheek men kan krijgen. Een exacte berekening kan worden gemaakt door een bank, verzekeraar of financieel adviseur. De berekening is namelijk gebaseerd op een groot aantal factoren en zaken als belasting, overwerk, onregelmatigheidstoeslag en variabel inkomen kunnen een negatief effect hebben op de hoogte van de hypotheek die iemand kan krijgen.
Standaard is de hypotheek berekening gebaseerd op het inkomen. In Nederland geldt de afspraak dat om overkreditering te voorkomen hypotheekbanken een bepaald percentage van het bruto inkomen als maximum mogen gebruiken voor het bepalen van de maximale hypotheek. Wanneer het inkomen bepaald is, kijkt men naar de rentestand want hoe lager de rente is, hoe meer men in beginsel op dat zelfde inkomen kan lenen. Dit is een mogelijke verklaring dat bij verschillende hypotheekbanken andere, hogere of lagere maximale hypotheken af te sluiten zijn. In veel gevallen is de laagste hypotheekrente die de hypotheekbank aanbiedt een stunttarief waar een groot aantal voordelen wegvallen tegen een aantrekkelijke rentekorting.
Wanneer de maximale hoeveelheid aan hypotheek die je kan krijgen is berekend, kan van daaruit bekeken worden of de woning een courant onderpand voor de hypotheekbank biedt. Hiermee wordt bedoelt dat de bank niet meer dan 125% van de executiewaarde van de woning uit wil lenen om zo het risico te beperken dat of de bank of de geldnemer met een schuld achterblijft wanneer onvoorziene voorvallen gebeuren.
Naast de maximale hypotheek die je kunt krijgen is het belangrijk welke keuze je maakt voor de aflossingsvorm van de hypotheek. De hypotheek is uiteindelijk een lening die moet worden terugbetaald. Er zijn verschillende manieren waarop een hypotheek kan worden terugbetaald. Deze aflossingsvarianten zijn onderverdeeld in hypotheken die in zijn geheel niet worden afgelost, hypotheken die volledig worden afgelost en hypotheken die gedeeltelijk worden afgelost. Het aflossen van een hypotheek kan tijdens de looptijd of aan het einde van de looptijd. Omdat het belastingstelsel op dit moment een aantrekkelijk voordeel biedt in de vorm van hypotheekrenteaftrek over de betaalde rente kiezen veel mensen er voor om te sparen of te beleggen naast de hypotheek. Hierdoor blijft tijdens de looptijd de hypotheeksom volledig en de renteaftrek optimaal. Daarnaast wordt naast de hypotheek op een spaar of beleggingsrekening een kapitaal opgebouwd dat voldoende moet gaan renderen om aan het eind van de looptijd de hypotheek bij de hypotheekbank deels of volledig in te lossen.