Bij een aflossingsvrije hypothecaire lening lost de geldnemer gedurende de looptijd zoals gezegd niet af. Hierdoor blijft de hoofdsom van de hypotheeklening gefixeerd. De geldnemer betaalt ook geen premies voor een gemengde verzekering of een kapitaalverzekering bij leven, om de aflossingsvrije lening te zijner tijd mee te kunnen aflossen.
Het periodiek te betalen bedrag aan rente verandert niet, tenzij na afloop van een rentevaste periode de hypotheekrente verandert. Hierdoor blijft de hypotheekrenteaftrek onder het huidig fiscaal stelsel maximaal. De aflossingsvrije hypothecaire geldlening wordt vaak gesloten in combinatie met een andere aflossingsvorm.
Aflossingsvrij betekent natuurlijk niet dat er nooit hoeft te worden afgelost. Ook een aflossingsvrije hypothecaire geldlening heeft een bepaalde looptijd. Aan het einde van de looptijd dient de lening dan ook in beginsel te worden afgelost. Te veel huizenbezitters realiseren zich dit laatste niet.
Wanneer de totale lasten over de gehele looptijd van een aflossingsvrije lening worden vergeleken met die van hypotheekproducten waarbij op één of andere manier wel wordt afgelost of vermogen wordt opgebouwd, valt op dat de lasten van de aflossingsvrije lening lager zijn. Bedenk hierbij dat de geldnemer met de aflossingsvrije variant met een schuld ter grootte van de oorspronkelijke hoofdsom blijft zitten terwijl de andere geldnemers de hoofdsom op enigerlei wijze hebben afgelost. Voor een correcte vergelijking van de totale hypotheeklasten bij de verschillende hypotheekproducten moet bij de aflossingsvrije lening de hoofdsom als "aflossing" bij de totale rentelasten worden geteld.
Niet alle hypothecaire geldleningen kunnen aflossingsvrij gemaakt worden. Een aflossingsvrije constructie is mogelijk als het gewenste leningbedrag niet meer bedraagt dan een bepaald percentage van de executiewaarde van de woning.